Chất bảo quản có nguồn gốc tự nhiên là các chất được chiết xuất từ mô động thực vật, sản xuất bằng vi sinh vật, thường là các axit sinh ra trong quá trình lên men tự nhiên. Một số loại gia vị, thực phẩm trong tự nhiên cũng có tác dụng bảo quản thực phẩm rất tốt. Cùng NEMI tìm hiểu 5 chất bảo quản có nguồn gốc tự nhiên phổ biến nhất hiện nay nhé!
1. Muối
Muối là chất bảo quản có nguồn gốc tự nhiên được sử dụng từ thời cổ đại.
Từ lâu, tổ tiên ta đã biết sử dụng muối để bảo quản phần thịt, cá, tôm,… chưa dùng ngay khi săn bắt về để dự trữ lương thực.
Muối ăn (NaCl) khi đưa vào thực phẩm sẽ hút nước của thực phẩm, tạo ra một môi trường khắc nghiệt gây sốc thẩm thấu cho vi sinh vật.
Do đó ức chế các vi khuẩn gây hư hỏng, bảo vệ thực phẩm khỏi sự xâm hại của nấm men và nấm mốc.
2. Đường (đường mía, đường củ cải, đường thốt nốt, đường nâu…)
Đường ngoài công dụng là gia vị cho bữa ăn hàng ngày còn là chất bảo quản có nguồn gốc tự nhiên có thể ức chế sự tăng trưởng của vi khuẩn, tạo điều kiện cho lợi khuẩn lactic hoạt động, làm chậm quá trình oxy hóa chất béo tránh ôi thiu.
Đây chính là lý do việc ướp mứt đường các loại quả với đường trong lọ kín lại có thể để được lâu mà không bị hỏng.
3. Chanh
Nước chanh giàu acid citric và acid ascorbic – là hai chất bảo quản phổ biến nhất được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm.
Hai axit này giúp ngăn chặn các vi sinh vật gây thối, hỏng phát triển trong thực phẩm.
4. Mật ong và “ong keo”
Mật ong được biết đến là chất rất ổn định, có thể chống lại sự phát triển của vi sinh vật nhờ có độ ẩm thấp và pH thấp cùng các thành phần chống khuẩn. “Ong keo” (Propolis) là hỗn hợp của sáp ong và các loại nhựa được thu thập bởi ong mật.
Chính vì tác dụng kháng khuẩn nên mật ong thường được sử dụng để ngâm các thực phẩm như chanh đào, táo mèo, tỏi, sâm… để tạo nên các bài thuốc dân gian hoặc thức uống bổ dưỡng cho con người.
5. Dầu ăn
Dầu ăn có thể làm chậm quá trình oxy hóa và ngăn chặn sự tiếp xúc của các vi sinh vật với thực phẩm.
Đã từ lâu, phương pháp ngâm ngập thịt rán đã chín trong dầu ăn đã được những người dân tộc thiểu số vùng cao sử dụng để dự trữ thức ăn trong mùa đông lạnh giá.
Ngày nay, trong trường hợp bạn không có tủ lạnh và muốn giữ cho thịt, chả, giò rán được thơm ngon tới nửa ngày thì có thể áp dụng cách ngâm ngập chúng trong dầu ăn nhằm tạo một lớp màng bao quanh thực phẩm, ngăn ngừa vi khuẩn từ không khí và môi trường tiếp xúc với thực phẩm.